Begin nu alvast met de voorbereidingen
Bram Faber en Gert de Fluiter van Schuiteman Accountants & Adviseurs volgen de actualiteit op de voet. Met name de ontwikkelingen rondom ESG-regelgeving en CSRD-verplichtingen vragen de komende tijd nadrukkelijk de aandacht, zo geven ze aan. In dit artikel leggen zij uit wat dit precies inhoudt en waarom bedrijven nu al moeten starten met de voorbereidingen.
Achtergrond ESG en CSRD
Bram Faber legt uit dat ESG staat voor Environmental, Social and Governance, wat verwijst naar drie belangrijke aspecten van duurzaamheid en maatschappelijk verant-woord ondernemen. “ESG is daarmee een raamwerk voor beleggers en bedrijven om de impact van hun activiteiten op het milieu, de samenleving en hun bedrijfsvoering te meten en te beheren. Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) schrijft vervolgens voor, zo stelt Faber, hoe bedrijven transparant informatie dienen te verstrekken over de impact van hun bedrijfsactiviteiten op de maatschappij en het milieu. Voor grote ondernemingen geldt deze verplichting al vanaf 2024.”
Significante impact
Gert de Fluiter, verantwoordelijk voor de Audit & Assurancepraktijk signaleert dat duurzaamheid van steeds groter belang is geworden voor het bedrijfsleven. “Toekomstig en dus duurzaam ondernemen is ‘hot’”. “Waar eerst de markt meer en meer riep om duurzame bedrijfsvoering en producten, moeten (grote) ondernemingen nu ook vanuit een wettelijke verplichting inzicht gaan geven en communiceren over hun activiteiten en prestaties met betrekking tot ESG-kwesties. Hierbij kan gedacht worden aan het beleid en de strategieën die het heeft ontwikkeld om de impact op de samenleving en het milieu te minimaliseren. Dit dient te gebeuren langs de lijn van een voorgeschreven classificatie (‘taxonomie’)”.
Transparantie vanaf 2024
Faber vult aan dat je als grote onderneming, vanaf 2024, die transparantie op het gebied van duurzaamheid moet laten zien. “Van een grote onderneming is sprake als een bedrijf aan twee van de volgende drie criteria voldoet: 250 medewerkers, 40 miljoen euro omzet en een balanstotaal van 20 miljoen euro of meer. Het is daarbij van belang om tijdig voor te sorteren, want om straks goed te kunnen rapporteren, moet je nu al starten met het ontwikkelen van een visie, een strategie en de implementatie van maatregelen. Wij kunnen daarbij als adviseur goed ondersteunen. Vergis je niet, ESG is een volwaardig en professioneel onderdeel van de bedrijfsvoering. Talent wil impact maken en kiest vaker een baan bij een werkgever die zich onderscheidt op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Financiers zien duurzaamheidsbeleid als een belangrijke toets bij het verstrekken van leningen of het doen van investeringen.” Dit kan ver gaan, want Faber ziet bijvoorbeeld in zijn rol als belastingadviseur dat in een maatschappelijke context steeds meer de vraag opkomt of elke onderneming wel zijn fair share bijdraagt op het gebied van belastingen.” Duurzaamheid heeft daarmee dus ook op dit vlak een grote impact.
Ook effecten op het MKB
Ook op de categorie ‘kleinere ondernemingen’ heeft de EU-richtlijn, de CSRD, invloed die verder gaat dan op het eerste gezicht duidelijk is. “Dat geldt met name voor de keten waar elk bedrijf onderdeel vanuit maakt,” zegt
De Fluiter. “Leveranciers zullen steeds meer worden bevraagd over de impact van geleverde producten en diensten. Deze richtlijn dwingt dus ook nu al kleinere ondernemingen te laten zien dat ze duurzaam bezig zijn binnen hun bedrijfsvoering. Ik voorzie daarnaast dat over een paar jaar deze wetgeving ook voor het MKB gaat gelden. Dus of je wordt door de wetgever of door je leverancier ‘gedwongen’ om aan deze richtlijnen te gaan voldoen.”

Klimaatafspraken
Volgens Faber hebben de huidige stappen alles te maken met de klimaatafspraken die in 2015 gemaakt zijn in Parijs. “Dit klimaatakkoord voorziet voor 2030 in 55% minder uitstoot van broeikasgassen. In 2050 moeten we in Europa helemaal klimaatneutraal zijn. Willen we daaraan gaan voldoen, dan is kennelijk de marktfactor onvoldoende. Daarom is ervoor gekozen om deze regelgeving in te voeren en daarmee een dubbele beweging te creëren.” Bedrijven horen vanaf 2024 om deze reden te rapporteren over hun inspanningen op duurzaamheidsgebied. “Daarvoor zijn voorwaarden opgesteld waar de verslaggeving aan moet voldoen,” licht De Fluiter toe. “Wij als accountants moeten daarvoor een verklaring afgeven dat dit volgens de juiste regels is verlopen.”
Reikwijdte
De reikwijdte van de regeling leidt volgens de specialisten van Schuiteman tot onderschatting. De Fluiter merkt dat ondernemers denken dat dit over een elektrische auto of over de verduurzaming van het bedrijfspand gaat. “Het gaat echter ook over de sociale aspecten van een onderneming en de governance, ofwel de management- en of leiderschapsprocessen binnen een onderneming. Dat raakt meer aspecten van de bedrijfsvoering dan men aan de voorkant inschat. Bovendien is het zo dat je je als grote onderneming niet mee wilt laten sleuren door toeleveranciers die de boel nog niet op orde hebben.”
Omvangrijkheid
Door de omvang van de regeling en de vraag hoe en wat je als onderneming precies gaat (laten) registreren is het zaak om je daar nu al op voor te bereiden, adviseert Faber met klem. “Je zult je systemen daar op moeten laten aanpassen en de gegevens inzichtelijk en traceerbaar maken.” Het toverwoord daarbij is transparantie. Faber beaamt dit. “Dit gaat niet zozeer over goed of fout, maar meer over dat je als bedrijf kijkt hoe je duurzaamheid vormgeeft. Het is zaak om te inventariseren wat voor jouw onderneming relevant is, een nulmeting te doen en vervolgens stappen te zetten. Het is echt raadzaam om daar nu al over na te denken. ”
Bedrijfsspecifiek
De rapportage heeft geen algemeen karakter, maar is bedrijfsspecifiek van opzet. Bovendien is de regelgeving op onderdelen nog
in ontwikkeling. De Fluiter vertelt dat Schuiteman hierbij goed kan meedenken en adviseren. “Ook de toetsing door stakeholders, zoals aandeelhouders, banken en toeleveranciers. Na de nulmeting kun je als onderneming laten zien welke stappen je wilt gaan zetten. Wanneer dat vervolgens - als uitvloeisel van de gekozen strategie - leidt tot concrete investeringsvraagstukken, kunnen we daarbij ook ondersteunen, bijvoorbeeld door mee te denken met investerings- en financieringsmodellen en over de toepassing van subsidies, zoals de MIA, EIA en de VAMIL, waar het van belang is om die regelingen helder te hebben. “Sommige subsidies zijn namelijk gewoon inkomen voor een bedrijf. Daar moet je dus in de doorrekening rekening mee houden. Wij helpen ondernemers hier graag bij. En dat ze op tijd hebben voorgesorteerd om zich goed voor te bereiden op deze EU-richtlijn.”
