Op 2 augustus maakte minister Cora van Nieuwenhuizen bekend dat zij het contract met Deloitte voor het ontwikkelen en implementeren van DigiInhuur heeft ontbonden. Als reden geeft de minister aan dat Deloitte in gebreke was gesteld en een termijn van één maand was gegund om alsnog de implementatie succesvol af te ronden. Deze termijn zou door Deloitte niet zijn gehaald, waarna de minister het contract met Deloitte heeft ontbonden.
Uit de korte kamerbrief van de minister komt het beeld naar voren alsof een dergelijk softwareontwikkelingscontract gemakkelijk te ontbinden is. De praktijk is echter lang niet altijd eenvoudig en laat zien dat er veel juridische valkuilen zijn. Om niet in juridische valkuilen terecht te komen, zijn een aantal vuistregels van belang.
- Gebruik een goed contract
Het ligt voor de hand, maar een goed contract is wellicht het belangrijkste om ontbinding te voorkomen, of om juist gemakkelijk een ontbinding te kunnen realiseren als de ander zich niet aan de afspraken houdt. Een goed contract zorgt ervoor dat de kernzaken van het ontwikkeltraject, zoals doelstelling, kosten, doorlooptijd en resultaat goed omschreven zijn. Daarnaast zorgt een goed contract voor procesafspraken met betrekking tot wijzigingen.
- Doe aan verwachtingsmanagement
Naast een goed contract is verwachtingsmanagement essentieel. Niet alles is immers vast te leggen in een contract. Het moet voor beide partijen helder zijn wat van het traject verwacht kan worden. Een opdrachtgever is meestal niet in staat om de gevolgen van wijzigingen (goed) te overzien. De opdrachtnemer is dus verantwoordelijk om ervoor te zorgen dat de opdrachtgever realistische verwachtingen heeft en moet deze verwachtingen zo nodig bijsturen. Als er door de opdrachtnemer realistische verwachtingen zijn gewekt, dan kan daar in een later stadium geen verwijt van worden gemaakt, wat beëindiging of ontbinding van een contract weer bemoeilijkt.
- Ingebrekestelling
Het ontbinden van een contract is pas mogelijk als er sprake is van verzuim. Dat verzuim zal meestal pas ontstaan als de opdrachtnemer in gebreke is gesteld en daarbij een redelijke termijn is gegund om als nog de afspraken na te komen. Wat een redelijke termijn is, hangt af van de stand van het gebrek. De termijn die minister Cora van Nieuwenhuizen heeft gesteld aan Deloitte, van slechts één maand, zal in de meeste gevallen te kort zijn. Drie maanden is in de praktijk meer gangbaar. Het gevolg van een te korte termijn is dat er geen verzuim is en een ontbinding dus onterecht is. Degene die onterecht ontbindt kan daardoor opgezadeld worden met een forse schadeclaim.
- Wees duidelijk over termijnen
In nagenoeg alle ontwikkeltrajecten worden termijnen niet gehaald. Het niet behalen van termijnen door de opdrachtnemer betekent echter niet gelijk dat deze zijn contractuele afspraken niet nakomt. Ontbinding op grond van het niet halen van termijnen is dan ook risicovol. Veelal worden er gedurende het traject nieuwe afspraken gemaakt, waardoor termijnen stilzwijgend worden verlengd op opgeschoven. Daarnaast zijn beide partijen verantwoordelijk voor het behalen van termijnen. Veelal zal de opdrachtnemer de input van de opdrachtgever nodig hebben om het traject te kunnen voltooien. Gedeelde verantwoordelijkheid dus. In die gevallen zal dus eerst een deugdelijke ingebrekestelling nodig zijn, om te kunnen ontbinden.
Terugkomend op de ontbinding van het contract met Deloitte door minister Cora van Nieuwenhuizen, is het maar de vraag of de ontbinding rechtsgeldig is, nu er maar een termijn van één maand is gegund aan Deloitte. Het ontbinden van een contract kan in de praktijk lastig zijn en grote gevolgen hebben. Denk daarom goed na voordat je een contract ontbindt en laat je vooraf adviseren.
Jan-Willem Mouthaan is advocaat bij Heijink & Meure advocaten en gespecialiseerd in ICT-recht. Heijink & Meure advocaten is als partner verbonden aan ICT Valley. Tel. 06 463 753 00
E-mail: mouthaan@heijinkenmeure.nl
